จัดสวนสไตล์ญี่ปุ่น สวยงามเข้าถึงธรรมชาติ

จัดสวนสไตล์ญี่ปุ่น การจัดสวน หมายถึง การจัดสภาพ หรือตกแต่งสถานที่ ให้เหมาะสมสวยงาม ทำให้สภาพแวดล้อม บรรยากาศน่าอยู่ และเอื้อประโยชน์ต่อกิจกรรมต่าง ๆ และการจัดสวนนับว่าเป็นศิลปะอย่างหนึ่ง ที่จะต้องใช้ความรู้ในเรื่องการออกแบบมาสร้างสรรค์ดัดแปลงพ้นที่โลง ให้มีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เกิดความสวยงามทั้งในเรื่องสีสันรูปทรง พื้นผิวโดยนำหญ้าโขดหินก้อนหิน และสิ่งประดับอื่นๆเช่น ผนัง รั้ว สระ และทางเท้ามาจัดองค์ประกอบ ต้นไม้ใหญ่ ไม้เตี้ยๆ และหญ้าต่างๆมีความสำคัญต่อทิวทัศน์ในสวน

การจัดสวนญี่ปุ่น เป็นการจัดสวนที่มี อิทธิพลจากคติแบบเซ็น ไม่ว่าจะเป็นสวนทั่วไปหรือสวนหินญี่ปุ่น โดยเน้นแนวคิดทางนามธรรม จำลองความงามของธรรมชาติ เคารพและแสดง ถึงแก่นแท้ของธรรมชาติ ไม่เน้นของตกแต่งที่ฟุ่มเฟือย จัดวางพืชพรรณและส่วนประกอบอื่น ๆ โดยให้ความสำคัญกับพื้นที่และการมองเห็นในสวนอย่างลงตัว ด้วยความเรียบง่ายสไตล์ญี่ปุ่น ทำให้การจัดสวนแบบญี่ปุ่นได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายเป็นอย่างมาก

นอกจากการใช้พันธุ์ไม้นานาชนิด กระจายให้ทั่ว สวน และเลือกใช้ต้นไม้ ดอกไม้ที่มีรูปร่างสัมพันธ์กันแล้ว การจัดสวนแบบญี่ปุ่นก็มีองค์ประกอบหลักอื่น ๆ ที่ช่วยให้พื้นที่ภายในสวนนั้นสงบ ร่มรื่น และยังดูเรียบง่ายเข้าถึงธรรมชาติตามสไตล์ญี่ปุ่น

สิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับการจัดสวนสไตล์ญี่ปุ่น

1.หิน กรวด ทราย
หินภายในสวนญี่ปุ่น หรือ สวนหินญี่ปุ่น เป็นตัวแทนของภูเขา แสดงถึงความแข็งแกร่ง มีพละกำลัง โดยนิยมใช้หินหลายขนาดในการตกแต่ง ทั้งหินขนาดใหญ่สำหรับตกแต่งไว้ตามที่ต่าง ๆ ในสวน โดยต้องเลือกใช้หินที่ไม่ผ่านการแกะสลักหรือทำให้เป็นรูปร่างต่าง ๆ และยังมีหินก้อนเล็กหรือก้อนกรวดสำหรับใช้บริเวณลำธาร โดยสิ่งสำคัญในการเลือกใช้หินเลย คือ ต้องเป็นหินที่มีสภาพดั้งเดิมจากธรรมชาติ อาจมีรูปร่างแปลกตา มีพื้นผิวหลายทั้งผิวเรียบ และผิวหยาบ

นอกจากนี้ทรายก็เป็นอีกหนึ่ง บ้าน องค์ประกอบสำคัญของสวนญี่ปุ่น เพราะสื่อถึงความสมถะและบอบบาง โดยทรายที่ใช้ในสวนนั้นไม่ใช่ทรายจากทะเล แต่เป็นทรายที่ได้จากการผุกร่อนของหิน ทำให้ทรายที่ได้มีสีสันต่าง ๆ เช่น สีเทา สีดำ สีน้ำตาล รวมไปถึงสีขาว ด้วยเช่นกัน

2.ทางเดิน และสะพาน
ภายในสวนญี่ปุ่น ควรมีทางเดินที่ปูด้วยกรวด และแผ่นหินขนาดใหญ่ ซึ่งแผ่นทางเดินนั้น ก็มีให้เลือกหลายรูปแบบ ทั้งจัดให้เป็นเส้นตรงโดยเว้นระยะให้พอดีกับการก้าวเดิน หรือจัดวางเป็นทางโค้งคดเคี้ยวตามทางในสวนโดยทางเดิน
จะช่วยเป็นเส้นทางนำสายตา ให้ชมความงามของพืชพรรณ ได้อย่างทั่วถึง นอกจากนี้หาก เป็นสวนแบบญี่ปุ่นที่มีพื้นที่เป็นเกาะก็ควรมีสะพานข้ามลำธาร เพื่อใช้เป็นทางข้ามน้ำ และยังเป็นของประดับสวนที่โดดเด่น โดยนิยมใช้เป็นสะพานหินหรือสะพานไม้

3.น้ำ
น้ำเป็นหัวใจสำคัญ ของการจัดสวนญี่ปุ่น โดยน้ำในที่นี้เป็นได้ทั้งลำธาร บ่อน้ำ น้ำตก หรือน้ำพุก็ได้เช่นกัน โดยสวนส่วนใหญ่มักจัดบริเวณที่เป็นน้ำให้ เป็นลำธารคดเคี้ยวไปตามทาง มีทั้งบริเวณน้ำลึก และน้ำตื้นที่ทำให้เห็นน้ำไหล ผ่านก้อนหิน ทั้งนี้พื้นที่น้ำใน สวนจะช่วยให้บรรยากาศ ในสวนมีการหมุนเวียนอย่างต่อเนื่อง ร่มรื่น และมีชีวิตชีวามากขึ้น

4.ตะเกียงหิน
ตะเกียงหิน เป็นสัญลักษณ์สำคัญของสวนสไตล์ญี่ปุ่น มีที่มาจากศาสนาชินโต ใช้สำหรับบูชา และส่งวิญญาณบรรพบุรุษ โดยตะเกียงหินมี ส่วนประกอบหลัก 3 ส่วน ซึ่งแต่ละส่วนก็มีความหมาย ที่แตกต่างกันออกไป ได้แก่ ด้านบนสุดหมายถึงสวรรค์ แกนกลางของตะเกียงหมายถึงมนุษย์ และฐานด้านล่างหมายถึงพิภพ โดยตะเกียงหินส่วนใหญ่นิยมผลิตจากหินแกรนิต

5.รั้ว
รั้วในสวนญี่ปุ่น นิยมใช้เป็นรั้วไม้ไผ่สานให้เป็นแผ่น หรือจะตกแต่งต้นไม้ให้ เป็นรั้วก็ได้เช่นกัน โดยมีประตูเล็ก ๆ เป็นทางเข้าออก หากเป็นสวนขนาดใหญ่ อาจมีหลังคาบนรั้วด้วย โดยวัตถุประสงค์ของรั้วคือ ใช้แบ่งเขตพื้นที่รอบบ้าน และยังใช้เป็นของประดับ ตกแต่งสวนได้อีกด้วย

ควรรู้จักประเภทดอกไม้ ต้นไม้ที่นิยมปลูกในสวนญี่ปุ่น ก่อนที่จะลงมือทำ

• มอส : พืชคลุมดินเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการจัดสวนแบบญี่ปุ่น ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและความร่มรื่นภายในสวน โดยเลือกปลูกมอสตามทางเดินภายในสวน หรือปลูกไว้ตามเนินหรือโขดหิน จะช่วยเพิ่มความสวยงามได้เป็นอย่างดี และยังเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์อีกด้วย บ้านจัดสรร

• ต้นสน : สนเป็นไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งที่นิยมใช้ในสวนสไตล์ญี่ปุ่น เพราะมีสีเขียวชอุ่มแสดงถึงความอุดมสมบูรณ์ อีกทั้งยังใช้ปลูกเป็นรั้วได้ โดยพืชตระกูลสนที่นิยมใช้ในสวนญี่ปุ่น เช่น สนดินสอ สนไต้หวัน สนมังกร

• บอนไซ : เมื่อพูดถึงสวนญี่ปุ่นแล้ว พรรณไม้ที่หลายคนมักจะนึกถึงเลย คือ บอนไซ โดยบอนไซเป็นไม้กระถางที่มีต้นกำเนิดจากประเทศญี่ปุ่น มีให้เลือกหลากหลายขนาด โดยการจัดบอนไซในสวนสไตล์ญี่ปุ่นส่วนใหญ่ มักตัดแต่งให้เป็นรูปร่างสวยงาม เป็นอีกหนึ่งต้นไม้ชนิดสำคัญที่ต้องให้ความใส่ใจดูแลเป็นอย่างดี

• ไม้ดอก : เนื่องจากสวนญี่ปุ่นนิยมใช้ไม้ยืนต้น ไม้พุ่ม และพืชคลุมดิน ซึ่งมีสีเขียวเป็นหลัก ไม้ดอกจึงเป็นเพียงของตกแต่งเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ช่วยเพิ่มสีสันให้กับพื้นที่ภายในสวน โดยไม้ดอกที่นิยมใช้ เช่น กุหลาบ ไฮแดรนเยีย

• ไทร : ไทรเป็นไม้ยืนต้นอีกชนิดที่เหมาะกับการจัดสวนญี่ปุ่น เพราะตัดแต่งกิ่งให้สวยงามได้ อีกทั้งยังดูแลรักษาได้ง่าย โดยไทรที่นิยมปลูกในการจัดสวนแบบญี่ปุ่น เช่น ไทรไต้หวัน ไทรอินโด ไทรเกาหลี ไทรแก้วแต่งพุ่ม อีกทั้งยังเหมาะกับสวนหินญี่ปุ่นอีกด้วย

แบบสวนสไตล์ญี่ปุ่น สง่างาม สงบเย็น

ผลงานตกแต่งสวนในหมู่บ้านการ์เดนท์วิลเลจ รังสิต คลอง 3 ปทุมธานี ทุกย่างก้าวจะได้เห็นการร้อยเรียงความรักและเคารพต่อผืนดิน ก้อนหิน สายน้ำ และพืชพรรณ เข้าไว้ด้วยกันอย่างเป็นเอกลักษณ์ องค์ประกอบสวนวางแผนมาอย่างดีทั้งต้นไม้ วัสดุ และภูมิทัศน์ สิ่งที่ได้เห็นจึงเป็นความสง่างาม สงบ เหมือนจำลองโลกที่อุดมสมบูรณ์เล็ก ๆ เข้ามาเก็บไว้ในบ้าน พี่เปรมเล่าถึงแนวคิดที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังสวนนี้ว่า

แบบสวนที่คิดไว้คือ เป็นภาพสวนของเมืองเกียวโตหรือชานเมืองของโตเกียวก็ได้ค่ะ โดยใช้วัสดุตกแต่งสวน ที่เป็นเหมือนสัญลักษณ์ของญี่ปุ่น เช่น บ้านไม้ไผ่ สะพานไม้ บ้านกระดาษญี่ปุ่น กระบอกไม้ไผ่น้ำริน โคมไฟหิน และอ่างน้ำหิน เรื่องราวของสวนเริ่มจากจาก ประตูประดับ บ่งบอกขอบเขตของสวน วัสดุที่ใช้เป็นโครงเหล็กทาสีดำขนาบด้วยไม้ใผ่ ลักษณะโปร่งสามารถมองทะลุได้ ลวดลายเหล็กเลียนแบบงานสานขัดเป็นลวดลายต่าง ๆ มีซุ้มประตูคล้าย ๆ ทางเข้าบ้านญี่ปุ่นโบราณเพิ่มอารมณ์ความเป็นสวนญี่ปุ่นให้เข้มข้นขึ้น ขายวิลล่าภูเก็ต

ในส่วนของต้นไม้ที่จัดเป็นหย่อม ๆ นั้น พี่เปรมอธิบายวิธีการเลือกว่า เลือกใช้ต้นไม้ที่มีใบเรียว ๆ หรือเป็นต้นไม้ที่สื่อความรู้สึกเป็นเอเชีย เช่น ต้นไผ่มังกรทอง ต้นไผ่หยก ไผ่เลี้ยง ต้นพุดกุหลาบ ที่ให้กิ่งก้านบอบบาง ต้นเศรษฐีไซ่ง่อนเขียว หนวดปลาดุกญี่ปุ่น ชาฮกเกี้ยน ต้นเข็มพิกุล ต้นไม้ส่วนใหญ่จะใช้ไม้ใบเขียวตลอดทั้งปีที่มีส่วนสูง ทรงใบ และทรุงพุ่มต่าง ๆ กัน ไปจนถึงไม้คลุมดิน อย่างเช่น เฟิน มอส เมื่อจัดแล้วจะทำให้เห็นมิติจากความต่างระดับ มีไม้ดอกแทรกแซมบ้างเพื่อความสดใสแต่ไม่มาก เพราะจะดูแลรักษายากขึ้น

ตะเกียงหิน ไผ่รินน้ำ เติมชีวิต เพิ่มชีวา

มุมสวนน้ำเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในสวนญี่ปุ่น ที่ต้องมาคู่กับตะเกียงหินที่ให้แสงสว่างในยามค่ำคืน ฉากหลังปลูกไม้ใบเขียวให้ช่วยลดทอนสัมผัสแข็งกระด้างของหิน เสียงของสายน้ำที่ผ่านกระบอกไม้ไผ่น้ำรินลงมากระทบอ่างหิน สร้างความมีชีวิตชีวาให้กับสวน ในขณะเดียวกันก็ยังช่วยสร้างสมาธิและความรู้สึกสงบเย็น สวนญี่ปุ่นมีข้อดี คือ สวนคงอยู่ในสภาพเดิมได้นาน ดูแลรักษาง่าย ไม่ต้องตัดหญ้าบ่อย ๆ อาจจะต้องตัดเล็มไม้ไผ่บ้างเมื่อกิ่งก้านสูงขึ้น สิ่งที่ต้องทำเป็นประจำมีแค่ให้น้ำต้นไม้ทุกวัน โดยใช้สปริงเกอร์ระบบตั้งเวลาหรือมือเปิดปิดวันละ 1-2 ครั้งเท่านั้น

พืชคลุมดิน เช่น มอส และต้นไม้เล็ก ๆ ปลูกไว้บริเวณใกล้แนวก้อนหินหรือคลุมใต้ต้นไม้ใหญ่ เพื่อให้ใกล้เคียงกับการเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ และสร้างความเชื่อมต่อกันกับสวนหย่อมข้างเคียง มอสที่ใช้ตกแต่งทั้งหมดเป็นมอสดินผสมมอสน้ำ ตารางเมตรละ 400-500 บาท สำหรับการดูแลมอสในเขตร้อนแบบนี้ หลายคนกังวลว่าจะรอดหรือไม่ พี่เปรมแนะนำว่า เพียงรดน้ำให้ชุ่มและให้มีเงาต้นไม้ใหญ่คลุมบังแดดให้มอสก็อยู่ได้สบาย

อ่านบทความที่หน้าสนใจ : บ้านเดี่ยว บ้านแฝด  invest in phuket property